Ambicja na ogół występuje jako zaleta, szczególnie kiedy mówimy o ambitnym pracowniku czy ambitnym uczniu. Wyobrażamy sobie osobę, która wytrwale dąży do osiągnięcia celu, a przede wszystkim nie spoczywa na laurach, tylko sięga po więcej. Czy nadmiar ambicji może jednak przynieść więcej szkody niż pożytku?
Nadmiar ambicji – w czym tkwi problem?
Wiemy już, że umiarkowana ambicja jest korzystną cechą. Skupmy się jednak na jej nadmiarze. Problematyczne stają się tak naprawdę dwie kwestie. Pierwszą jest sam cel, jaki sobie stawiamy. Nadmierna ambicja może prowadzić do tego, że jest on nierealny albo wręcz trywialny czy egoistyczny.
Drugą kwestią jest to, jak do niego dążymy. Przyjmowanie strategii „po trupach do celu”, skrajny perfekcjonizm czy brak akceptacji porażek na pewno nie powinien towarzyszyć zdrowemu ambitnemu podejściu.
Oznaki i skutki szkodliwej ambicji
Przede wszystkim przejawem nadmiernej ambicji jest skrajne podejście. To sytuacje, w których np. uczeń czuje, że musi mieć celującą ocenę ze wszystkich przedmiotów. Kobieta może mieć ambicję, by być zawsze w 100% wydolna, piąć się po szczeblach kariery, a przy tym być idealną matką.
W efekcie ambicja może prowadzić do obniżenia samooceny, frustracji, a nawet depresji. Mamy ciągłe poczucie braku satysfakcji, zmęczenia i tego, że nie dajemy rady, bo nie nadążamy za naszymi ambicjami. Możemy stać się przy tym agresywni dla otoczenia czy widzieć wrogów w osobach, które z troski sugerują nam, żeby odpuścić.
Recepta na zdrową ambicję
Warto zastanowić się zawsze, czy nasza ambicja nie wynika z obsesyjnego perfekcjonizmu i czy nasze marzenia faktycznie służą temu, żeby nas zadowolić. Każdemu ambitnemu pomysłowi powinien towarzyszyć staranny plan, który uwzględnia uczciwie nasze możliwości.
W pierwszej kolejności warto zadbać o relacje z bliskimi, by wiedzieć, że można na nich polegać i że będą nas wspierać w osiąganiu celów. Należy też podejść do sprawy racjonalnie i dojrzale: umieć akceptować porażki, cieszyć się również z częściowych sukcesów i umieć odróżnić pracę i dawanie z siebie wszystkiego od skrajnego poświęcenia i stawiania wszystkiego na jedną kartę.